Jazda w deszczu i trudnych warunkach - techniki bezpiecznej jazdy

Dlaczego deszcz zmienia wszystko?

Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego, co oznacza, że deszcz towarzyszy nam przez znaczną część roku - od jesiennych mżawek po letnie nawałnice. Mokra nawierzchnia radykalnie zmienia właściwości jezdni: przyczepność opon spada nawet o 30-50%, droga hamowania wydłuża się, a widoczność ulega pogorszeniu.

W szkole jazdy Qursant w Bydgoszczy celowo organizujemy jazdy podczas deszczu, aby kursanci oswajali się z tymi warunkami jeszcze pod okiem instruktora. Niestety, wiele osób po odebraniu prawa jazdy unika jazdy 'na mokro', co sprawia, że przy pierwszym większym deszczu są zaskoczeni i nieprzygotowani.

Podstawowa zasada - dostosuj prędkość

Najważniejsza i najprostsza zasada jazdy w deszczu brzmi: ZWOLNIJ. Jeśli na suchej drodze czujesz się komfortowo jadąc 90 km/h, w deszczu ta sama prędkość może być niebezpieczna. Dlaczego?

• Droga hamowania na mokrej nawierzchni jest dłuższa nawet o 50% - przy 90 km/h to różnica 20-30 metrów!
• Aquaplaning (poślizg na wodzie) pojawia się już przy prędkościach 70-80 km/h, jeśli na drodze jest woda
• Widoczność spada - zaparowane szyby, rozpryskiwana przez inne pojazdy woda, pracujące wycieraczki - wszystko utrudnia obserwację
• Inne pojazdy również zachowują się mniej przewidywalnie - łatwiej o poślizg przy hamowaniu lub manewrze

Aquaplaning - niewidoczne zagrożenie

Aquaplaning (zjawisko 'pływania' opon po wodzie) to jeden z najgroźniejszych efektów jazdy podczas intensywnego deszczu. Występuje, gdy opona nie jest w stanie odprowadzić wody spod bieżnika i traci kontakt z asfaltem. Samochód staje się wtedy praktycznie niekontrolowalny - kierownica nie reaguje, hamowanie nie działa.

Jak rozpoznać aquaplaning? Kierownica nagle staje się 'lekka', samochód nie reaguje na skręcanie, czujesz, jakbyś jechał po lodzie. Co wtedy robić? NIE hamuj gwałtownie, NIE szarp kierownicą. Zdejmij nogę z gazu, delikatnie trzymaj kierownicę prosto i poczekaj, aż opony odzyskają przyczepność (zazwyczaj 1-2 sekundy). Samochód sam się wyhamuje i odzyska sterowność.

Widoczność - widzieć i być widzianym

Deszcz drastycznie pogarsza widoczność. Krople na szybach, rozpryskiwana przez TIR-y woda, zaparowane szyby - wszystko składa się na to, że widzisz znacznie mniej. Dlatego: włącz światła mijania (a w bardzo silnym deszczu rozważ światła przeciwmgłowe przednie, NIE tylne!), zwiększ intensywność wycieraczek - lepiej za szybko niż za wolno, włącz ogrzewanie szyby przedniej i nawiew na szyby boczne, aby zapobiec parowaniu.

Pamiętaj też, że inni uczestnicy ruchu również słabiej widzą. Zwiększ odstęp od poprzednika - standardowa zasada 2 sekund w deszczu to minimum 3-4 sekundy. Unikaj gwałtownych manewrów, które mogą zaskoczyć jadących za Tobą.

Kałuże i wyboje - ukryte pułapki

Na mokrej drodze trudno ocenić głębokość kałuży. To, co wygląda na płytką kałużę, może okazać się głębokim wyborem wypełnionym wodą. Wjazd w taką kałużę z dużą prędkością może spowodować: uszkodzenie zawieszenia (uderzenie w kant wyboiska), zalanie silnika (jeśli woda dostanie się do układu dolotowego), aquaplaning, a nawet utratę kontroli nad pojazdem, jeśli tylko jedno koło wjedzie w głęboką wodę.

Zasada: jeśli nie znasz drogi i widzisz dużą kałużę - zwalniaj i jedź bardzo ostrożnie lub omiń ją (jeśli to bezpieczne). Lepiej stracić 10 sekund niż zepsuć samochód.

Mgła - bonus do deszczu

Deszcz często występuje w pakiecie z mgłą, szczególnie jesienią. Mgła to odrębne wyzwanie: włącz światła przeciwmgłowe (przednie i tylne), ale TYLKO gdy widoczność spada poniżej 50 metrów. W mniejszej mgle używaj tylko przednich przeciwmgłowych lub świateł mijania. Tylne przeciwmgłowe oślepiają jadących za Tobą!

Jedź z prędkością dostosowaną do widoczności - zasada: droga hamowania musi się mieścić w zasięgu wzroku. Jeśli widzisz na 30 metrów, nie możesz jechać 90 km/h (bo nie zdążysz zahamować).