System punktów karnych - jak działa w Polsce?
System punktów karnych obowiązuje w Polsce od 2006 roku i jest narzędziem do egzekwowania przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Każdy kierowca ma do dyspozycji 'konto' z limitem 24 punktów karnych. Za wykroczenia drogowe (oraz niektóre przestępstwa) otrzymujesz punkty, które są przypisywane do Twojego prawa jazdy.
Kluczowa zasada: punkty karne są przypisywane do KIEROWCY, a nie do pojazdu. Oznacza to, że jeśli prowadzisz służbowe auto lub wypożyczone od kolegi i popełnisz wykroczenie zarejestrowane przez fotoradar, to właściciel pojazdu dostanie wezwanie, ale jeśli wskaże Ciebie jako kierowcę - punkty karne trafią na Twoje konto, a mandat zapłacisz Ty.
Najczęstsze wykroczenia i przypisane punkty
Nie wszystkie wykroczenia są równe w oczach prawa. Oto lista najczęstszych przewinień i liczba punktów karnych, jakie za nie otrzymasz w 2025 roku:
- Przekroczenie prędkości o 11-20 km/h - 2 punkty, mandat 50-100 zł
- Przekroczenie prędkości o 21-30 km/h - 4 punkty, mandat 100-200 zł
- Przekroczenie prędkości o 31-40 km/h - 6 punktów, mandat 200-300 zł
- Przekroczenie prędkości o 41-50 km/h - 10 punktów, mandat 400-500 zł
- Przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym - 15 punktów, zatrzymanie prawa jazdy na 3 miesiące, mandat 1500-2000 zł
- Przejechanie na czerwonym świetle - 15 punktów, mandat 500 zł
- Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim - 10 punktów, mandat 350-500 zł
- Niezatrzymanie się przed przejściem dla pieszych - 10 punktów, mandat 350-500 zł
- Używanie telefonu podczas jazdy - 12 punktów, mandat 500 zł
- Niezapięte pasy bezpieczeństwa - 5 punktów, mandat 100 zł
- Jazda pod wpływem alkoholu (0,2-0,5 promila) - zatrzymanie prawa jazdy, sprawa karna
Co się stanie gdy przekroczysz 24 punkty?
Gdy na Twoim koncie zbierze się 24 lub więcej punktów karnych, starosta wyda decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy. Otrzymasz pisemne zawiadomienie, a prawo jazdy musisz oddać w ciągu 7 dni. Utrata uprawnień następuje na okres 3 miesięcy od dnia wydania decyzji.
Po upływie tego okresu, aby odzyskać prawo jazdy, musisz zdać egzamin teoretyczny w WORD (taki sam jak podczas zdobywania uprawnień). Dopiero po jego zdaniu starosta zwróci Ci dokument. Co ważne - nie musisz powtarzać kursu ani egzaminu praktycznego, tylko teorię. Ale to i tak znaczny koszt (50 zł za egzamin) i stres.
Jak sprawdzić stan swoich punktów karnych?
Sprawdzenie stanu punktów karnych jest proste i darmowe. Możesz to zrobić na kilka sposobów: poprzez portal gov.pl (po zalogowaniu Profilem Zaufanym lub e-Dowodem), osobiście w Wydziale Komunikacji (potrzebny dowód osobisty), lub poprzez aplikację mObywatel (najszybszy sposób - stan punktów widoczny natychmiast).
Warto sprawdzać swój stan punktów regularnie, szczególnie jeśli wiesz, że ostatnio otrzymałeś mandat. System czasem aktualizuje się z opóźnieniem, więc mandaty z ostatnich 2-4 tygodni mogą jeszcze nie być widoczne.
Kasowanie punktów karnych - kiedy i jak?
Punkty karne nie zostają z Tobą na zawsze. Są one automatycznie kasowane po upływie 1 roku od dnia popełnienia wykroczenia (nie od dnia otrzymania mandatu!). Ważne: każde nowe wykroczenie nie 'resetuje' licznika - każdy punkt ma swój własny termin ważności.
Dodatkowo istnieje możliwość skrócenia okresu poprzez ukończenie kursu reedukacyjnego. Za udział w takim kursie (organizowanym przez WORD) możesz odzyskać do 6 punktów karnych. Kurs można odbyć raz na 6 miesięcy, kosztuje około 300-400 zł i trwa 1 dzień (6 godzin wykładów). Warto z niego skorzystać, jeśli zbliżasz się do limitu 24 punktów.
💡 Najważniejsze wskazówki
- Zainstaluj aplikację mObywatel - masz tam dostęp do aktualnego stanu punktów karnych w czasie rzeczywistym
- Jeśli zbliżasz się do 20 punktów, rozważ kurs reedukacyjny - lepiej zapłacić 350 zł za kurs niż stracić prawo jazdy
- Pamiętaj, że punkty są kasowane po roku od wykroczenia, nie od mandatu - sprawdź dokładne daty w systemie
- Nigdy nie 'pożyczaj' swojego prawa jazdy do wzięcia na siebie cudzych punktów - to przestępstwo!
- W przypadku mandatu z fotoradaru masz 7 dni na wskazanie faktycznego kierowcy (jeśli to nie byłeś Ty)
❓ Najczęściej zadawane pytania
Czy młody kierowca ma inny limit punktów karnych?
Nie, limit 24 punktów jest taki sam dla wszystkich kierowców, niezależnie od stażu. Jednak młodzi kierowcy w okresie próbnym (2 lata) podlegają surowszym konsekwencjom za wykroczenia.
Co jeśli nie zapłacę mandatu?
Niezapłacony mandat nie znika. Sprawa trafia do sądu, mandat może zostać podwyższony nawet dwukrotnie, a dodatkowo możesz dostać koszty sądowe. Punkty karne otrzymasz niezależnie od zapłaty mandatu.
Czy za parkowanie dostaję punkty karne?
Nie. Większość wykroczeń parkingowych (np. postój w niedozwolonym miejscu, na chodniku, w strefie płatnego parkowania) skutkuje tylko mandatem, bez punktów karnych. Wyjątkiem jest postój zagrażający bezpieczeństwu.
Ile razy mogę iść na kurs reedukacyjny?
Kurs reedukacyjny możesz odbyć maksymalnie raz na 6 miesięcy. Za każdym razem możesz odzyskać do 6 punktów (ale nie więcej niż masz aktualnie na koncie).
Czy punkty przechodzą na nowe prawo jazdy?
Tak. Wymiana dokumentu prawa jazdy (np. ze względu na zmianę nazwiska, zgubienie czy upływ ważności) nie kasuje punktów karnych. One są przypisane do Ciebie jako kierowcy, nie do fizycznego dokumentu.
Gotowy na rozpoczęcie kursu?
Zapisz się już dziś do Szkoły Jazdy Qursant i dołącz do grona zadowolonych kursantów!
📞 600 354 556 | 📍 ul. Ujejskiego 46a, Bydgoszcz
